Millî Eğitim Bakanlığından:
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖZEL EĞİTİM KURUMLARI
YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA
DAİR YÖNETMELİK
MADDE 1 – 18/5/2012 tarihli ve 28296 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Kurumları Yönetmeliğinin 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c), (ç), (f) ve (g) bentleri aşağıdaki şekilde, (e) bendinde yer alan “engelli” ibaresi “Engelli” ve “kırk beş” ibaresi “kırk” şeklinde ve (l) bendinde yer alan “eğitimine” ibaresi “eğitim” şeklinde değiştirilmiştir.
“c) Bireyselleştirilmiş eğitim programı (BEP): Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin takip ettikleri program ya da önerilen destek eğitim programı esas alınarak gelişim özellikleri, eğitim ihtiyaçları ve performansları doğrultusunda hedeflenen amaçlara ulaşmaya yönelik olarak bireyselleştirilmiş eğitim programı geliştirme birimi tarafından hazırlanan özel eğitim programını,
ç) Bireysel eğitim: Özel eğitim ihtiyacı olan engelli birey için hazırlanmış olan BEP’in esas alındığı ve birebir yapılması gereken eğitimi,”
“f) Destek eğitim hizmeti: Özel eğitim değerlendirme kurulu kararı ile destek eğitim programlarından yararlanması uygun görülen bireylere verilen eğitimi,
g) Destek eğitim programı: Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin özel gereksinim türü, gelişim özellikleri ve eğitim ihtiyaçlarına uygun olarak hazırlanan ve Bakanlıkça onaylanmış eğitim programını,”
MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt bendi ile son cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“2) Müdür yardımcısı (isteğe bağlı)”
“Ayrıca, eğitim alan engelli birey sayısı 600’e kadar olan kurumlarda isteğe bağlı, 600 ve üzerinde olan kurumlarda ise en az bir sosyal hizmet uzmanı veya sosyal çalışmacı ile ihtiyaç duyulan diğer personel görevlendirilir.”
“(2) Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde görevlendirilecek kurum müdüründen; üniversitelerin öğretmenliğe kaynak teşkil eden alanlarından mezun olduğuna veya özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerine uzman öğretici olarak atanabileceğine yahut herhangi bir özel eğitim ve rehabilitasyon merkezinde en az üç yıl eğitim personeli olarak çalıştığına dair belge istenir.”
MADDE 3 – Aynı Yönetmeliğin 8 inci maddesinin başlığı ile birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, aynı fıkranın (ç) bendinde yer alan “rehber öğretmenle” ibaresinden sonra gelmek üzere “ya da sosyal hizmet uzmanıyla” ibaresi eklenmiş, (f) ve (g) bentlerinde yer alan “engelli” ibaresi “Engelli” şeklinde değiştirilmiş, (ğ) bendi yürürlükten kaldırılmış ve aynı fıkraya aşağıdaki bent eklenmiştir.
“Özel eğitim alanı öğretmeni ve özel eğitim alanında görevlendirilen uzman öğreticinin görevleri”
“a) Bireyselleştirilmiş eğitim programının hazırlanmasında BEP geliştirme birimi ile işbirliği yapmak,”
“h) Kurumdaki diğer eğitim personeliyle ekip çalışması yapmak ve görevlerine ilişkin kayıtları usulüne uygun şekilde tutmak.”
MADDE 4 – Aynı Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin başlığı ile birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı fıkranın (h) bendi yürürlükten kaldırılmıştır.
“Çocuk gelişimi ve eğitimi öğretmeni ile uzman öğretici çocuk gelişimcinin görevleri”
“a) Bireyselleştirilmiş eğitim programının hazırlanmasında BEP geliştirme birimi ile işbirliği yapmak,”
MADDE 5 – Aynı Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve (e) bendi yürürlükten kaldırılmıştır.
“a) Bireyselleştirilmiş eğitim programının hazırlanmasında BEP geliştirme birimi ile işbirliği yapmak,”
MADDE 6 – Aynı Yönetmeliğin 11 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Kurumda görevli” ibaresinden sonra gelmek üzere “uzman öğretici” ibaresi eklenmiş, aynı fıkranın (a) bendi aşağıdaki şekilde, (c) bendinde yer alan “engelli” ibaresi “Engelli” şeklinde değiştirilmiş, aynı bende “BEP’te belirlenen eğitimi vermek,” ibaresi eklenmiş ve (g) bendi yürürlükten kaldırılmıştır.
“a) Bireyselleştirilmiş eğitim programının hazırlanmasında BEP geliştirme birimi ile işbirliği yapmak,”
MADDE 7 – Aynı Yönetmeliğin 12 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Uzman öğretici odyoloji ve konuşma bozuklukları uzmanı, uzman öğretici odyolog veya uzman öğretici eğitim odyoloğunun görevleri
MADDE 12 – (1) Kurumda görevli uzman öğretici odyolog veya uzman öğretici eğitim odyoloğunun görevleri şunlardır:
a) Bireyselleştirilmiş eğitim programının hazırlanmasında BEP geliştirme birimi ile işbirliği yapmak,
b) BEP’te alanıyla ilgili uygulama ve değerlendirme yapmak,
c) Engelli bireylerin eğitim performanslarını ve yetersizlik türünü dikkate alarak eğitimleri sırasında kullanılmak üzere alanıyla ilgili gerekli materyalleri hazırlamak ve BEP’te belirlenen eğitimi vermek,
ç) İşitme kaybı olan bireyleri değerlendirmek, alanına uygun program hazırlamak ve uygulamak,
d) İşitme kaybı olan bireylerin gelişimlerini takip ederek kaydetmek,
e) Aile eğitimi, rehberliği ve danışmanlığı programlarında alanı ile ilgili çalışmalarda yer almak ve uygulamaya katılmak,
f) Kuruma devam eden engelli bireylere diğer kurum veya kuruluşlarda hizmet veren uzman ve öğretmenlerle eşgüdümlü çalışmak.”
MADDE 8 – Aynı Yönetmeliğin 13 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Dil ve konuşma bozuklukları uzmanı, dil ve konuşma terapisti, dil ve konuşma pataloğu veya odyoloji ve konuşma bozuklukları uzmanı uzman öğreticilerin konuşma bozukluğuyla ilgili görevleri
MADDE 13 – (1) Kurumda görevli dil ve konuşma bozuklukları uzmanı, dil ve konuşma terapisti, dil ve konuşma pataloğu veya odyoloji ve konuşma bozuklukları uzmanı uzman öğreticilerin görevleri şunlardır:
a) Bireyselleştirilmiş eğitim programının hazırlanmasında BEP geliştirme birimi ile iş birliği yapmak,
b) BEP’te alanıyla ilgili uygulama ve değerlendirme yapmak,
c) Engelli bireylerin eğitim performanslarını ve yetersizlik türünü dikkate alarak eğitimleri sırasında kullanılmak üzere alanıyla ilgili gerekli materyalleri hazırlamak ve BEP’te belirlenen eğitimi vermek,
ç) Dil, konuşma, ses, işitme, okuma ve yazma, bilişsel yetersizliğe bağlı iletişim bozuklukları gibi bozuklukları değerlendirmek ve değerlendirme raporu hazırlamak,
d) Dil, konuşma, ses, işitme, okuma ve yazma, bilişsel yetersizliğe bağlı iletişim bozuklukları gibi bozukluklar için akademik becerilerin öğretimi dışında kalan terapi programını hazırlamak ve uygulamak,
e) Dil ve konuşma güçlüğü olan bireyin ailesinin eğitimi çalışmalarında yer almak ve uygulamalara katılmak,
f) Kuruma devam eden bireylere diğer kurum veya kuruluşlarda hizmet veren uzman ve öğretmenlerle eşgüdümlü çalışmak.”
MADDE 9 – Aynı Yönetmeliğin 14 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 14 – (1) Kurumda görevli rehber öğretmen veya psikoloğun görevleri şunlardır:
a) BEP’te alanıyla ilgili gelişim ölçekleri ile ölçme ve değerlendirme araçlarının hazırlanıp uygulanmasında BEP geliştirme birimi ile iş birliği yapmak,
b) BEP’te alanıyla ilgili uygulama ve değerlendirme yapmak,
c) Engelli bireylerin eğitim performanslarını ve yetersizlik türünü dikkate alarak eğitimleri sırasında kullanılmak üzere alanıyla ilgili gerekli materyalleri hazırlamak,
ç) Kurum rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri programını merkezde uygulanan destek eğitim programına göre hazırlamak, uygulamak ve bu programın uygulanmasında özel eğitim ve rehabilitasyon personeline rehberlik etmek,
d) Engelli bireylerin ilgi alanları, yetenekleri, yeterlilikleri ve iletişim becerileri gibi özelliklerini tanımalarına, kendileri ve çevreleriyle ilgili farkındalık kazanmalarına, temel problem çözme stratejilerini geliştirmelerine, çevreleriyle olumlu ilişkiler kurmalarına, daha verimli çalışma alışkanlıkları geliştirebilmelerine, ders dışı etkinliklere katılıma özendirilmelerine; kendileri, çevreleri ve eğitimle ilgili sorunlarını ve güçlüklerini çözebilmelerine yönelik psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerini planlamak ve yürütmek,
e) Engelli bireyleri tanımaya yönelik, rehberlik ve psikolojik danışma biriminde kullanılacak ölçme araçları, doküman ve kaynakları hazırlamak, geliştirmek ve uygulamak,
f) Engelli bireylerin yaşadıkları problem ve güçlüklerin çözümünde diğer eğitim personeli, bireyin ailesiyle iş birliği içinde çalışmalar geliştirmek ve yürütmek,
g) Engelli bireylerin devam ettikleri okul rehberlik servisleri ve sınıf öğretmenleriyle iş birliği yapmak ve çalışmaları planlamak,
ğ) Engelli bireylerin bireyselleştirilmiş eğitim programları hakkında alanına uygun değerlendirme ve önerilerde bulunmak,
h) Eğitim alan engelli bireylerin ailelerine yönelik psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerini yürütmek veya psikolojik yardım alabilecekleri kurum ya da kuruluşlara yönlendirmek,
ı) Kurum personeline yönelik psikolojik danışma, rehberlik ve destek çalışmalarını planlamak ve yürütmek,
i) Aile eğitimi ve danışmanlığı programlarında alanı ile ilgili konularda yer almak ve uygulamaya katılmak. Ailelere, engelli bireylere, sınıf öğretmenlerine ve diğer kurum personeline yönelik hizmet alanına uygun, toplantı, konferans ve seminer gibi hizmet içi eğitim planı hazırlamak ve uygulamak,
j) Görev tanımında belirtilen görevlere benzer diğer görevleri yapmak.
(2) Kurumda psikoloğun görevlendirilememesi hâlinde rehber öğretmen psikoloğun yürüttüğü görevleri yapar. Psikolog ve rehber öğretmene haftada yirmi saati geçmemek üzere destek eğitimi görevi de verilebilir. Rehber öğretmen ya da psikoloğun kurum müdürü olarak görevlendirilmesi halinde, kurumda ayrı bir rehber öğretmen veya psikolog zorunlu olarak görevlendirilir.
(3) Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde eğitim alan her 300 engelli bireye kadar en az bir rehber öğretmen/psikolog, engelli birey sayısının 300 ve üzerinde olması hâlinde bir rehber öğretmen/psikolog daha görevlendirilir. Kurumda eğitim alan engelli birey sayısının 150’yi geçmesi halinde, rehber öğretmen/psikoloğa destek eğitimi görevi verilmez.”
MADDE 10 – Aynı Yönetmeliğin 14 üncü maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.
“Sosyal hizmet uzmanı/sosyal çalışmacının görevleri
MADDE 14/A – (1) Kurumda görevli sosyal hizmet uzmanı/sosyal çalışmacının görevleri şunlardır:
a) Engelli birey ve ailelerine yönelik sorunların çözümü için mesleki çalışmalarda bulunmak, rapor düzenlemek ve bunlarla ilgili işlemleri yürütmek,
b) Merkezin amacı, işleyişi ve sunulan hizmetleri bireylere, ailelere ve topluma tanıtmak,
c) Engelli birey ve ailesinin faydalanabileceği hizmet kaynakları hakkında bilgi vermek,
ç) Engelli bireylerin eğitim, uyum ve güvenlik sorunlarına ilişkin olarak hizmetin geliştirilmesine katkı sunmak,
d) Kurumda kayıtlı engelli bireylerin ailelerinin, aile eğitimlerine katılımını sağlamak,
e) Engelli bireylerin devam ettikleri merkezdeki eğitim personeli ile engelli bireyin ailesinin işbirliğini artırmaya yönelik çalışmalarda bulunmak.”
MADDE 11 – Aynı Yönetmeliğin 17 nci maddesinin ikinci fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 12 – Aynı Yönetmeliğin 18 inci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(2) Özel eğitim okullarında birim, kurum müdürü veya görevlendireceği müdür yardımcısı başkanlığında; rehber öğretmen, öğrencinin sınıf öğretmeni, öğrencinin dersini okutan ilgili alan öğretmenleri, veli/vasi ve öğrenciden oluşur.”
“(3) Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde birim, psikolog veya rehber öğretmen, destek eğitim vermek üzere görevlendirilen eğitim personeli ile veli/vasi veya engelli bireyden oluşur. Birimde alınan kararlar, kurum müdürünün onayıyla uygulanır.”
MADDE 13 – Aynı Yönetmeliğin 19 uncu maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(3) Özel eğitim okulunda öğrenim gören engelli bireylerin destek eğitiminden yararlanmak istemeleri durumunda, kayıtlı bulundukları okulun varsa özel eğitim ve rehabilitasyon biriminden yararlanmaları esastır. Özel eğitim ve rehabilitasyon biriminde engelli bireyin eğitim alması önerilen destek eğitim programının bulunmaması halinde engelli birey, başka bir özel eğitim okulunun özel eğitim ve rehabilitasyon birimine veya başka bir özel eğitim ve rehabilitasyon merkezine kayıt yaptırabilir.”
MADDE 14 – Aynı Yönetmeliğin 20 nci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(3) Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerine, engelli bireyin kendisi ya da veli/vasisinin isteği üzerine, sağlık kurulu raporu olmaksızın, rehberlik ve araştırma merkezi tarafından verilecek özel eğitim değerlendirme kurul raporu ile özel eğitim değerlendirme kurulu eğitim planı doğrultusunda engelli bireyin kaydı yapılabilir. Engelliler için sağlık kurulu raporu düzenlemeye yetkili kurum veya kuruluşlarca sağlık kurulu raporu düzenlenmeksizin verilecek bu eğitimler için Bakanlıkça kurumlara ödeme yapılamaz.”
MADDE 15 – Aynı Yönetmeliğin 24 üncü maddesinin dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(4) Doğal afetler veya çeşitli nedenlerle Bakanlık, valilik ya da kaymakamlıkça alınacak tatil kararları veya engelli bireylerin kuruma gelmemesi nedeniyle yapılamayan eğitimler öncelikle ay içerisinde, bunun mümkün olmaması durumunda takip eden 3 ay içinde yapılır. Telafi eğitimleri, aynı hafta içerisinde 2 saat bireysel ve/veya 1 saat grup eğitimini; aynı ay içerisinde ise 4 saat bireysel ve/veya 2 saat grup eğitimini geçmeyecek şekilde planlanır.”
MADDE 16 – Aynı Yönetmeliğin 25 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkraları yürürlükten kaldırılmış ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(1) Özel eğitim okulunun özel eğitim ve rehabilitasyon biriminde ve özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde, 08.00 ile 19.00 saatleri arasında eğitim yapılır. Çalışma saatleri mülki idare amirinin izni doğrultusunda, merkezin bulunduğu ilin/ilçenin şartları da dikkate alınarak 09.00-20.00 olarak da düzenlenebilir. Bireysel ve grup eğitimin süresi 60 dakikadır. Bu sürenin 40 dakikası ders uygulaması, 10 dakikası dinlenme, sınıf ortamını hazırlama ve 10 dakikası da bireyin ailesini bilgilendirme süresi olarak uygulanır. Eğitimin içeriğine ilişkin yazılı bilgiler eğitimin pekiştirilmesi amacıyla aileye ulaştırılır.”
“(6) Merkezlerde verilen destek eğitimine devam etmeyen engelli bireylerin devamsızlıkları engelli birey modülüne işlenir. Üst üste sekiz hafta veya toplamda bireyselleştirilmiş eğitim programında belirlenen destek eğitim süresinin yarısından fazla sürede, geçerli mazereti olmadan devamsızlık yapan engelli bireyin kurumdan kaydı silinir. Haziran, temmuz ve ağustos aylarında ise söz konusu üst üste devamsızlık süresi oniki hafta olabilir. Aşağıdaki hususlar geçerli mazeret olarak kabul edilir:
a) Doğal afetler,
b) Çeşitli nedenlerle Bakanlık veya mülki amirlikçe alınan tatil veya sokağa çıkma yasağı kararları,
c) Hastalık nedeniyle yatak istirahati veya sağlık kuruluşunda tedavi süreci.”
MADDE 17 – Aynı Yönetmeliğin 26 ncı maddesinin başlığındaki “Öğrenci ve kursiyer” ibaresi “Engelli bireyin” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 18 – Aynı Yönetmeliğin 27 nci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Kurumlar, Genel Müdürlükçe veya Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliğinin 67 nci maddesinde yer alan hükümler doğrultusunda denetlenir.”
MADDE 19 – Aynı Yönetmeliğin 29 uncu maddesinin birinci fıkrasının (g) bendindeki “Zorunlu” ibaresi “İlgili mevzuattaki zorunlu haller hariç; zorunlu” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 20 – Aynı Yönetmeliğin 30 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan “kimlik doğrulama işlemi de yapan” ibareleri yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 21 – Aynı Yönetmeliğin 31 inci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “en fazla iki defa” ibaresi “bir defa daha” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 22 – Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“Mevcut özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte Bakanlığa bağlı olarak faaliyet gösteren özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde görev yapmakta olan kurum müdürleri için 7 nci maddenin ikinci fıkrası hükümleri uygulanmaz.”
MADDE 23 – Aynı Yönetmeliğin 34 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, (b) bendi yürürlükten kaldırılmıştır.
“a) 14 üncü maddesinin üçüncü fıkrası hükümleri bu bentteki değişikliğin yayımı tarihinden 6 ay sonra; 20 nci maddesinin üçüncü fıkrası, 24 üncü maddesinin dördüncü fıkrası ile 25 inci maddesinin altıncı fıkrası bu bentteki değişikliğin yayımı tarihinden 60 gün sonra,”
MADDE 24 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 25 – Bu Yönetmelik hükümlerini Millî Eğitim Bakanı yürütür.