BAŞLIK: İşitsel-Sözel terapi

auditory verbal therapy yani işitsel sözel terapi nedir?

Dijital işitme cihazlı veya koklear implantlı işitme kayıplı çocukların dil konuşma eğitiminde kullanılan onlarca ülkede yüzlerce bilimsel çalışmayla etkinliği kanıtlanmış bir eğitim yaklaşımıdır.

İşitsel sözel terapi bir erken müdahale programıdır işitme kayıplı bireyi hayatının ilk yıllarında yoğun bir dinleme ve konuşma eğitimi ortamı içerisinde tutarak daha sonraki yıllarda özellikle temel eğitime başlama çağında daha az destekle işitme ve konuşma becerilerini kullanarak hayatını sürdürmesini hedef alır.

Ülkemizde uygulanmakta mıdır?

Ülke genelinde uygulandığını söyleyemem ama şaşılacak derecede başarılı bir şekilde uygulayan özel eğitim merkezleri var devletimiz bu yöntem için ön şart olan tüm konularda bireylere yardımcı olacak politikalar geliştirdi dijital cihaz ücretinin bir kısmını implantında son 2 yıla kadar tek kulak için karşılarken son 2 yıldır her iki kulak içinde tamamını karşılamakta.

Neden ülkemizin tamamında bu yönteme erişilemiyor?

Ne yazık ki bürokratlarımız tek bir implant için 100 bin tl lere varan ücretin tamamını karşılayacak kadar titiz davranırken bu cihaza sahip çocuğun aldığı eğitim konusunda yeterince titiz değil neden yukarıda şaşılacak kadar başarılı özel eğitim merkezleri olduğunu söyledim çünkü buna rağmen bu işi dünya standartlarında yapan 90 desibel kayıplı çocuğa türkçenin yanında İngilizce konuşmayı da öğretebilen ve üniversite mezunu olmasını sağlayan kurumlarız var.


Bildiğim kadarıyla yurt dışında bu yaklaşımla eğitim veren insanlar yüksek lisans seviyesinde eğitim almış eğitmenlerdir yani uygulaması uzmanlık gerektirir bizim ülkemizde bir özel eğitimcinin özel eğitim merkezinde ortalama çalışma süresi 1-2 yıldır yani ülkemizde bu konuda uzmanlaşmış işgücü bulmak oldukça zor bu yüzden ülkemizin bazı bölgelerindeki bazı anne babalar çocukları için yaşadıkları yeri terk etmek zorunda kalabiliyor.

Bu yazıyı okuyan ve bu yazıyı okuduğu anda beni tanıyan çalışma kardeşlerim Her defasında sizi her aradığımda söylediğim gibi derhal o spor salonundan bozma alt sınıflarda çalışmayı bırakınız ve sahip olduğunuz donanımın israf edilmesine göz yummadan ülkenin her yerindeki özel eğitim merkezlerinde
İşinizi icra ediniz bu ülkenin çocuklarının size ihtiyacı var saygılarımla.

Konuyu biraz daha açacak olursak doğal işitsel-sözel yöntem de diyebiliriz.

Kraliçe Elizabeth' in, sonrasında İngiliz imparatorluğu üyeliğine atadığı Morag Clark' ın (Miss Clark) danışmanlığında,1979 yılında kurulan İÇEM' de 41 yıldır büyük titizlikle uygulanan yöntem.

Alıcı dil becerilerinin, ifade edici dil becerilerinin gelişimi üzerindeki etkisine vurgu yapan yöntemde, dil girdisi, eğiticinin konuşmadaki netliği ve işitme yetersizliği bulunan bireye kendisini ifade edebilmek için fırsat tanınması gerektiğini belirtir.

Uygulama esnasında dikkat edilmesi gerekenler,

-Dudak okuma alışkanlığını engellemek için, karşılıklı değil yan yana oturulması gerekir.
-Eğer tek kulak cihazlıysa, mutlaka cihaz olan tarafta oturmak gerekir.
-Ses yalıtımı bulunan sınıfta ders yapılması gerekir. Yalıtım olmazsa alçak/yüksek frekans duyarlılığı farklı olan bireylerde verim sağlanamaz.
-Mümkün olduğunca basit ifadelerle, net ve tane tane anlatım yapılmalıdır.
-Evet/hayır gibi kısa cevap verilecek sorulardan kaçınılmalıdır. Temel amaç bireyi konuşmaya teşvik etmektir.
-Eğer sorduğunuz soruyu/cümleyi anlamadıysa biraz daha basitleştirip tekrarlanması gerekir. Bu süreç çok kritiktir. Eğer bu süreçte birey, mimiklerinizde farklılık olduğunu hissederse utanç duygusuna kapılabilir ve konuşma gereksiniminden vazgeçebilir.
-Verdiği cevaplar eksik, net değilse dili açıp geri vermeniz gerekir.

Sınavdaymış gibi her şeyi yazıp gözlerinizi yormayayım.

İşitme yetersizliği bulunan bireylerde görsel materyal ağırlıklı ders yapılması gerekir. Olay sıralama kartları, tek kartlar, olay örüntüsü olan görsel, günlük hayata yakın hikaye kitapları, ifade edici dil becerilerinin gelişimine uygun olan ulaşması kolay ve ucuz materyallerdir.

Mezun olacağım yıllarda, bu eğitim ülke şartlarına uygun değil, dışarıdaki okullar içem gibi değil, çocuklarda cihaz yok, hep işaret dili kullanıyorlar diye isyan ettiğim zamanlarda '' olsun, sen en iyisini öğren'' demekte ne kadar haklılarmış. Şimdiki aklım olsa tek bir şey daha öğrenebilmek için bile kapılarında yatardım.

Paylaştığınız bilgiler için teşekkür ederim hocam

aslında bu yöntem sadece işitme kayıplı çocuklarda değil başka tanılar almış dil konuşma güçlüğü yaşayan çocuklarda da işe yarıyor.

Çünkü çoğunlukla onlarda daha sade bir sunumdan başlayarak giderek karmaşıklaşan beceri basamaklarında çok daha hızlı başarı sağlıyorlar.

Bir küçük ek: Auditory verbal therapy Kanadalı bir terapist (lisans psikoloji bu arada) olan Warren Estabrook'un formel bir metot haline getirdiği, Kanada ve ABD'de yaygın biçimde kullanılan bir işitsel terapi yaklaşımıdır. Kendisi bir CI üreticisinin (Cochlear) sponsorluğunda ülkemizde de bir yıl süren bir sertifikasyon eğitimine katılmış ve o dönemde bizim kurumumuzda bu hizmetten yararlanmıştı.

Doğal işitsel sözel yöntem ise Anadolu Üniversitesi İşitme Engelliler Sınıf Öğretmenliği bölümünün kuruluşunda büyük rol oynamış, eğitim programlarının ve eğitim kadrolarının oluşmasına büyük emek vermiş Miss Clark eliyle ülkemize taşınmış bir başka terapi yaklaşımıdır. Nottingham Üniversitesi bünyesinde yer alan bir enstitü tarafından formel hale getirilmiş, pek çok yayın ve eğitim materyali ile desteklenmiş, değeri kanıtlanmış bir metotdur. Miss Clark ve Mr Estabrook ile şahsen tanışma ve fikirlerini dinlemiş olmaktan ötürü de kendimi şanslı sayarım. Eşimin öğretmeni de olan Miss Clark seyahat edebildiği senelerde mutlaka Türkiye'ye de uğrar, kurumumuzda eğitim gören bireylerin seanslarına katılır, eleştiri ve önerilerini ileterek yardımcı olur, kendi akademik çalışmaları için video, ses kaydı, malzeme örnekleri alırdı.

Biz, eşimin eğitim yaşamının da etkisi ile tabii ki, doğal işitsel ve sözel yöntemi tercih ediyoruz. Estabrook'un yaklaşımı yapılandırılmış etkinlik ve planlanmış hedef konusunda bireyin anlık tepki ve yatkınlığını daha az dikkate alarak daha az esnek bir yol öneriyor. Oysa doğal yöntem size, bir etkinlik ve hedef beklenildiği gibi gitmediğinde de yapılacak daha bir sürü etkinlik ve hedef olduğunu, esas olanın seansın mutlak bir fayda ile tamamlanması gerektiğini öğütlüyor.

Uzun yıllardır işitme alanında, işin mutfağında çalışan bir ekip olarak bizim de en büyük isteğimiz bizimle çalışarak belirli bir yetkinlik ve deneyim seviyesine gelen arkadaşlarımızı, özel eğitim alt sınıflarına göndermemek. Ama ne var ki, kurumların giderek derinleşen mali kısıtları ve geleceklerinin belirsizliği arkadaşlarımızı kaybetmemize yol açmakta. Üretilen toplam toplumsal fayda ve mesleki tatmin maalesef tek başına belirleyici bir argüman olamıyor.

Vesselam.

Ali Galip hocam tarih 2013 yada 2014 dü diye hatırlıyorum bende programa katılma fırsatı bulanlardanım

Daha sonra ABD den bir arkadaşım vasıtasıya Estabrooks un kitaplarını getirtip AVT hakkında daha fazla bilgi sahibi oldum.

Bu işe yeni başlayacak arkadaşlar için auditory-verbal therapy kitabını mutlaka bir şekilde edinip okumalarını tavsiye ederim.

Bu tür yaklaşımlarla yıllardır özel çocuklara hayatlarını geri veren siz uzmanlara ülkem adına minnet ve saygılarımı sunuyorum.

Special education yazan:
Kesinlikle katılıyorum hocam. Zaten yine Anadolu Üniversitesi bünyesinde bulunan DİLKOM, İÇEM desteğiyle, bu yöntemin hedefleri doğrultusunda kurulmuştur. Kişisel görüşüm, bu eğitimi alanların, odyolog, dil konuşma terapistlerine kıyasla, kapsam olarak daha yetkin olduklarını düşünüyorum. Sadece konuşturma odaklı değil, sorunun kaynağını da gözlemleyerek davranışsal, eğitsel olarakta ilerleme sağlayabiliyor.

Ama işin kötü tarafı, bu yetkinlikleri özel sektörde ortaya koyduğunuzda, veli talebi doğrultusunda, bir anda dil konuşmacı olarak öne sürüldüğünden şikayetçi olan mezunlarımız da var. Çok iyi durumdaymışız gibi alanları da birleştirdiler. Uzmanlık, sadece alt başlık olarak kaldı.

Şu yazılanları okuyunca istemsizce gülümsüyorum. Çok mutlu ettiniz beni, bu tür eğitsel bilgilerini, fikirlerini sunan herkese çok teşekkür ederim.

Sn AliGalip. Bizim idol olarak gördüğümüz kişilerin idolüdür Miss Clark. Çok kıskandım. Benim dersimi gözlemleyecek olsa heyecandan ders yapamam. Biraz anlatsanız neler söylediğini? Şu anki durum hakkında ne düşünüyor? İki kulağa da implant olması konusunda bir düşüncesi var mı?

Obey Hocam odyolog ve dil terapistleri bu işin devamını sağlayacak meslek elemanlarıdır özellikle odyologlar

fakat ne yazık ki ülkenin pek çok yerinde bilgi birikiminin üzerine koyup ilerlemek yerine bu işe sıfırdan başlamak zorundalar

Yıllardır bu işi yapan işitme eng. öğrt. Sayısıysa ne yazıkki 80 milyonluk ülkede iki elin parmaklarını geçmez.

Forumda bu konuların başlığını görünce aklıma titanikteki müzisyenler geliyor.

Haklısınız hocam. İnsan kaynağı, maddi kaynaklar ve bu tür bölümleri açabilme yetkisi bulunanlar, vizyon olarak yetersiz olduğu için hep eksik kalıyoruz.
Ama işin bir de dramatik boyutu var. Burcu o kızamık aşısını olmasaydı, Orhan hoca, Büyükerşen'i aramasaydı, belki de bunları konuşabilecek kimse olmayacaktı.

Zamanı durduran saat kitabında İÇEM'in kuruluş sürecini anlatan bölüm. Kitabın tamamını da okumanızı tavsiye ederim. Üretkenliğin yazıya dökülmüş hali.

icem.anado...r/node/237